Yüksek enflasyonun hüküm sürdüğü son yıllarda sahip olunan paranın değerinin korunması büyük bir önem arz etmektedir. Böyle bir koruma ancak paranın enflasyon oranından bir nebze daha yüksek getiri sağlayan yatırım araçlarına yatırılması suretiyle sağlanabilmektedir.
Hisse senedi (borsa), kripto para, türev ürünler vb. yüksek riskli ve aktif yönetimi gerektiren yatırım araçlarını tercih etmeyenler için yatırım fonu ve BES (bireysel emeklilik) gibi pasif yönetim kapsamındaki tasarruf ve yatırım araçları seçenek olarak durmaktadır.
Yatırım fonlarının yatırım aracı olmak özelliği ön planda iken BES hem tasarruf hem de yatırım aracı mahiyetinde bulunmaktadır.
Yatırım fonu (Mutual funds) tasarruf sahiplerinden katılma belgeleri karşılığında toplanan paralarla belge sahibi adına oluşturulacak hisse senedi, tahvil, repo, kıymetli madenler, emtia ve mevduat gibi farklı araçlardan oluşan portföyü işletmek amacı ile kurulan mal varlığıdır. Dolayısıyla, yatırım fonu yatırımcısı yatırım fonu almak suretiyle söz konusu araçlara dolaylı yoldan yatırım yapmış olmaktadır. Risk bakımından bakıldığında yatırım fonunun içerisinde birden fazla yatırım aracı ve menkul varlık bulunduğundan profesyonel yönetim ve risk çeşitlendirme yoluyla söz konusu menkul varlıklara dolaylı yatırım yapılması nedeniyle yatırım fonu bu varlıklara doğrudan yatırım yapılmasına nazaran daha az risk taşımaktadır.
Bireysel emeklilik (IRA) ise; sosyal güvenlik sistemi gibi çalışan dönemde belli bir süreyle prim (katkı payı) yatırılması suretiyle belli bir süre sonra getirisiyle birlikte toplanan paranın geri alınması esasına dayanmaktadır. BES’in sosyal güvenlik sisteminden en önemli farkı sosyal güvenlikte havuzda toplanan paradan emeklilik döneminde belli bir formüle göre katılımcılara geri ödeme (emekli aylığı) yapılırken bireysel emeklilikte her bir yatırımcının sisteme yaptığı katkı ve bu katkı tutarının getirisi kadar kendisine geri ödeme yapılmasıdır. BES’deki “bireysel” kelimesi de her bireyin sisteme ne tutarda ödeme yapacağını kendisinin belirlemesi ve sistemden ayrılması halinde yatırdığı tutar ile bu tutarın getirisi kadar ödeme alacağını bilmesidir.
Her ne kadar bireysel emeklilik sistemi (BES) bir nevi sosyal güvence olarak görülmekse ise de son yıllarda söz konusu sisteme ilişkin artan devlet desteği, bireysel emeklilik fonlarının getiri performansı ve katılımcıların kendi tercihlerine göre bireysel emeklilik fonu seçiminde bulunabilmesi söz konusu sistemin bir yatırım aracı olan yatırım fonu kadar cazip olmasına yol açmaktadır.
Bununla birlikte, sisteme katılım, esneklik, vergilendirme ve devlet desteği açısından söz konusu iki sistem arasında önemli farklar bulunmaktadır.
Devamını Gör BES Mİ YATIRIM FONU MU?
